Schakelen

De cassette van mijn racefiets is aan vervanging toe. Ik lees dat dan ook best de ketting en de derailleurwieltjes vernieuwd worden. Die tandwielen achteraan demonteren om goed schoon te maken heb ik al eerder gedaan. De rest van de operatie is nieuw voor mij. Zou ik het aandurven: de onderdelen en het juiste materiaal online bestellen om er zelf mee aan de slag te gaan? Wie me kent, weet dat ik me in het verleden al MacSchryver in plaats van MacGyver noemde omdat ik mezelf aan de onderkant van de technisch-handige ladder zie bengelen. Voor veel fietsers is dat een kleintje, voor mij een grootje.

Ik besluit ervoor te gaan en krijg alles de dag nadien aan huis geleverd, eerst de tandwielen, ketting en wieltjes, nadien de speciale tang voor de quick-link – in mijn geval slow-link 😀 – waarmee je die schakels vlot met elkaar verbindt. Aan de hand van filmpjes van handige Harry’s die ermee spelen alsof het niets is, bekijk ik stap voor stap hoe het moet. En nog een keer. Toch besluit ik er even mee te wachten want morgen gaan we fietsen met de groep. Liever neem ik een paar dagen marge, want stel – welkom twijfelaar – dat het misloopt.

Dan vlieg ik er in een slakkentempo in. Stap voor stap en zonder de tijd in de gaten te houden. De cassette eerst, geen probleem want dat kon ik al. Dan de derailleurwieltjes, één voor één, goed kijkend hoe de oude erin zitten om de nieuwe er na een poetsbeurt van de andere onderdelen goed in te steken. En ten slotte de ketting, waar de meeste tijd in kruipt omdat ik bang ben er nog twee extra schakels uit te halen wanneer dat de oplossing blijkt voor iets wat ik niet verwacht had. Hoe dat kwam: ik focuste er te fel op dat de nieuwe ketting exact even lang als de oude hoorde te zijn, met precies hetzelfde aantal schakels. Met de versnellingen op de allerkleinste combinatie, liep de boel zo goed als vast. Nu is het zo dat ik nooit op die combinatie fietste, dus het zal ook met de oude ketting zo geweest zijn. Na extra advies de nieuwe ketting eraf, de oude ketting met twee schakels minder erop want dat trok de boel wat vrijer, getest en goedgekeurd, de nieuwe ingekort en er weer op. Bingo.

Als ik zo lang aan een schrijfopdracht op basis van uurtarief voor een klant gewerkt had, zou ik mezelf probleemloos de markt uit geprijsd hebben. Daar ging het hier niet om want het enige doel was iets doen waartoe ik mezelf eerder niet bekwaam achtte. Na heel veel vijven en zessen, en zelfs zevens, is het me gelukt, mede dankzij de hulplijn van makkers die me vanop afstand extra tips gaven. Wat voor anderen een bijna blindelingse handeling is, voelt voor mij als een overwinning aan. De voldoening van die kleine stap is groot en ik deel hem graag als voorbeeld van de perfecte imperfectie.

Wat me de hele tijd opviel, is dat ik blokkeerde op het moment dat alles niet exact liep zoals in de filmpjes beschreven werd. Het werd me duidelijk dat de creativiteit die ik op andere vlakken aan de dag leg op dergelijke momenten te bang is om de kop aan het venster te steken. Wat bijvoorbeeld wel met woorden werkt, lukt minder goed met technische onderdelen. Ook al kun je er net op dezelfde manier naar kijken. Hoe kan ik die stukken metaal laten rijmen (vlot schakelen), goed laten klinken (soepel draaien) en ervoor zorgen dat ze niet met elkaar botsen (slepende ketting), een stukje weg als oplossing (schrijvers schrappen niet altijd graag), trial and error (woorden wisselen, zinnen omzinnen),… Daarom beschrijf ik mijn technische experiment zo in detail, vanuit de redenering dat een handiger iemand waarschijnlijk op die manier met het schrijven van een tekst worstelt. Dit is me nu alvast gelukt. Wat zal het volgende zijn?

“Noteer de gedachten van het moment. Zij, die onverwacht komen, zijn vaak de meest waardevolle.” (Francis Bacon)

Het nieuwe materiaal heeft de eerste rit vlekkeloos doorstaan. Een paar vrienden en ik doen één van onze vaste ritjes, tot we op een bepaald punt de weg naar links eens bewust links laten liggen en rechtdoor rijden. Het zorgt voor een mooie extra lus en trainingskilometers. Dat is voor mij opnieuw een knipoog. Niet blokkeren wanneer er iets gebeurt wat je niet verwacht. Het onverwachte kun je per definitie niet verwachten. Je kunt het wel toelaten in plaats van ervan weg te lopen. En schakelen. Een mogelijke andere valkuil is dat je door zelftwijfel, in mijn geval rond die technische kennis, het risico gaat oververwachten. Zo startte ik al vanuit de angst dat het wel eens zou kunnen misgaan terwijl ik bij het schrijven erop vertrouw dat het wel goed komt. Het proces is eigenlijk hetzelfde, de ingrediënten zijn anders.

Over de schoonheid van het onverwachte gesproken. De Columbus is sowieso al een programma dat één en al mindfulness ademt. Je kiest de gekste bestemming, houdt halt waar het goed voelt en ziet wel waar je uitkomt. Het is de weg bewandelen en de focus op (vaak onhaalbare) doelen even loslaten. De voorbije uitzending eindigt op het moment dat de bus in panne valt en langs de kant geparkeerd wordt. Chauffeur en gastheer Wim vindt het erg dat de rit zo eindigt. Gast Tijs Vanneste: “We hebben alles. We moeten niet meer hebben. We laten hem wat rusten en wij rusten ook.” Met stoel, glas en hapje wandelen ze tot in de volgende bocht, waar een schitterend landschap zich voor hun neus ontvouwt. Het ongeluk wordt hun geluk. Ze nestelen zich in het moment en toosten op de onverwachtheden in het leven.

Ondertussen heb ik nog eens op de kaart gekeken. Aan dat extra lusje kunnen we duidelijk nog een paar fijne fietsroutes breien. Dus daar verwacht ik ons nog wel eens wanneer we er opnieuw samen op uit trekken, tenzij we voor het onverwachte gaan. Misschien met de mountainbike, want dan raak je dieper de natuur in. Eerst de cassette en zo eens nakijken. Want ik kan wat ik niet kon. Opnieuw een tandje vertrouwen bijgeschakeld.

—–

Met die uitzending van De Columbus in het achterhoofd, wil ik je deze metafoor van Tijs nog meegeven: Als we wandelen, nemen bomen onze zorgen op en langs de bovenkant laten ze die wapperend in de wind weer los. Het doet me terugdenken aan hoe ik de natuur ooit als bron voor ademruimte omschreef, waarbij ‘wandeling’ vlot vervangen kan worden door ‘fietstocht langs onverwachte knooppunten’: Een wandeling in de natuur, met open lichaam en geest, is als kuieren in de fauna en flora van je fijnste vezels, grasduinen in het zijn van je ziel. Jij die je ik werkelijk ademt.